Łaźnie Scholastyki w Efezie

Współrzędne GPS: 37.938727, 27.342042
Łaźnie Scholastyki w Efezie

Położenie w mieście: 

Duży budynek tzw. Łaźni Scholastyki, odkryty w Efezie w 1926 roku, powstał pod koniec I lub na początku II wieku n.e. Pierwotnie łaźnie wybudował P. Quintilius Valens Varius, dlatego też obiekt ten czasami nazywany jest Łaźnią Variusa.

Jednakże pozostałości, które możemy dzisiaj zobaczyć, pochodzą z IV wieku n.e., kiedy to prace renowacyjne przeprowadziła chrześcijanka o imieniu Scholastyka. Przedstawiający ją w pozycji siedzącej posąg, pozbawiony głowy, do dziś zdobi niszę w apodyterium, czyli przebieralni starożytnych rzymskich łaźni publicznych.

Łaźnie oddzielone są od latryn i domów mieszkalnych wąską uliczką zwaną ulicą Akademicką, prowadzącą w dół od północnego zbocza góry Panayırdağ. Łaźnie posiadają dwa wejścia, jedno od strony tej właśnie ulicy, a drugie od ulicy Kuretów. Wizyta w Łaźniach Scholastyki daje szansę poznania zwyczajów kąpielowych starożytnych efezjan. Ponieważ w prywatne łazienki wyposażone były tylko najbogatsze domy, zdecydowana większość mieszkańców miasta musiała zamiast tego korzystać z łaźni publicznych.

Łaźnie Scholastyki w Efezie
Łaźnie Scholastyki w Efezie

W czasach starożytnych wizyta w łaźniach była częścią codziennej rutyny. Mężczyźni i kobiety kąpali się zwykle osobno – w tych samych łaźniach, ale o różnych porach dnia. Wizyta była nie tylko okazją do oczyszczenia się, ale także do relaksu, skorzystania z masażu oraz wymiany informacji i plotek.

Łaźnie Scholastyki są doskonałą ilustracją tego, jak wyszukane mogły być łaźnie rzymskie – ich plan był znacznie bardziej zaawansowany niż projekt zwykłej łazienki. Uważano, że pierwotna konstrukcja była trzypiętrowa, ale dwie górne kondygnacje się zawaliły. Plan parteru nawiązuje do typowej łaźni z czasów rzymskich.

Łaźnie Scholastyki w Efezie
Łaźnie Scholastyki w Efezie

W pierwszej kolejności zwiedzający wchodzili do garderoby (apodyterium), następnie do pomieszczenia chłodnego (frigidarium) z basenem, następnie do ciepłego pomieszczenia (tepidarium) przeznaczonego na relaks, a na końcu do gorącej sali (caldarium) z rozbudowanym systemem ogrzewania. Do dziś można tam zobaczyć ceramiczne fragmenty systemu hipokaustycznego, który ogrzewał podłogi łaźni. Główny styl architektoniczny zmodyfikowanej budowli jest bardzo zbliżony do pierwotnej formy z I wieku n.e.

Łaźnie Scholastyki w Efezie
Łaźnie Scholastyki w Efezie

Powiązane artykuły: